به گزارش تحریریه، پیرامون ظرفیت های موجود در کشورهایی چون روسیه، جهت جایگزینی آن ها با آمریکای جنوبی، به عنوان مبداء واردات نهاده های دامی به کشور، در این نوبت، خبرنگار «تحریریه»، به گفتگو با «سید حامد واحدی» عضو هیات نمایندگان اتاق های بازرگانی تهران و ایران، پرداخته است.

سید حامد واحدی، در ابتدا با اشاره به اهمیت موضوع تامین نهاده های دامی مورد نیاز کشور، بیان داشت: بحث نهاده های دامی و تامین آن دارای اهمیت استراتژیک است. چرا که ما با زنجیره مهمی مواجه هستیم که در نهایت به پرورش دام و طیوری می انجامد که بخش مهمی از غذای مردم است. بنابراین بحث مذکور، ابدا شوخی بردار نمی باشد. چرا که ما درباره امنیت غذایی کشورمان صحبت می کنیم.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی، در ادامه افزود: ما در دوره های مشخص زمانی، به عنوان مثال ماهانه، باید مقدار معینی از واردات نهاده ها و مکمل های غذایی و پروتئینی دام را انجام دهیم. البته ذخایر استراتژیکی در کشور وجود دارد که قطعا باید همین گونه باشد. یعنی ما درباره بحث امنیت غذایی مردممان، کوچکترین سستی را نباید مرتکب شویم.

وی در ادامه اضافه نمود: اما درباره مبداء تامین نهاده های مورد نیاز ایران، باید با تامل و برنامه ریزی عمل نمود. چرا که به عنوان مثال، کشور اوکراین نمی تواند نیاز بالای ما را تامین نماید. یعنی حداقل در کوتاه مدت، نباید بر روی چنین گزینه ای، حسابی ویژه باز نماییم. از سوی دیگر، با توجه به تجربیات و مشاهدات شخصیم، باید اذعان نمایم که کیفیت نهاده های کشوری چون اوکراین، هیچ گاه به کیفیت نهاده های وارداتی از مبداء آمریکای جنوبی حتی نزدیک هم نبوده و بسیار پایین تر است.

سید حامد واحدی در ادامه بیان داشت: بنابراین در حال حاضر، کشورهایی چون روسیه و اوکراین، از لحاظ حجم مورد نیاز و کیفیت مورد انتظار، برطرف کننده نیاز ایران نیستند. اما بحث لجستیک کار را نیز باید مدنظر قرار دهیم. اگر قصد ما استفاده از ظرفیت دریایی باشد؛ اوکراین گزینه ای است که تنها از طریق بنادر جنوبی کشورمان، با ما امکان تعامل خواهد داشت. اما درباره روسیه و قزاقستان که تولیدکنندگان مهم و بزرگی در بازار گندم و جوی جهانی هستند؛ ما محدود به چند بندر شمالیمان برای تعامل تجاری با آن ها خواهیم بود.

وی افزود: بنابراین در بحث تعامل با روسیه و قزاقستان، به مشکلاتی در زمینه انبارش، ظرفیت تخلیه و بارگیری بنادر شمالی ایران و همچنین ظرفیت کشتی های باری قابل تردد در خزر، مواجه خواهیم بود. یعنی در این شرایط، ما دیگر با کشتی های غول پیکر اقیانوس پیما، در حال حمل بار نیستیم. بلکه اکثرا با کشتی هایی با ظرفیت بین 3 تا 5 هزار تن، سر و کار خواهیم داشت که در صورت طوفان های سهمگین، در معرض مشکلات فراوانی خواهند بود.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی، در ادامه تاکید نمود: از سوی دیگر، بحث آب و هوای مناطق شمالی کشورمان و سواحل خزر را نیز باید مدنظر قرار دهیم. چرا که این مناطق، دارای بارندگی فراوانی در مقایسه با سایر نقاط کشورمان هستند. لذا اگر میزان آب نفوذی در نهاده های وارداتی، از حد معینی بیشتر شود؛ بار ما کاملا فاسد و غیرقابل استفاده خواهد بود. بنابراین خطر حجم بالای دورریز نیز به میان می آید.

وی افزود: لذا تصور این مسئله که دارای امکان انجام لجستیک وار بخش بزرگی از واردات نهاده های دامی مورد نیازمان از همسایه های شمالی هستیم؛ ابدا عملی و علمی نیست. همچنین در حال حاضر، امکان تامین تناژ بالای مورد نیاز ایران، از چنین کشورهایی، غیرممکن است.

سید حامد واحدی اضافه داشت: توجه نمایید که بحث جایگزینی روسیه و برخی کشورها و توقف واردات نهاده از آمریکای جنوبی، ابدا بحث دیروز و امروز نیست. این بحث برای سال ها در میان عده ای از صاحب نظران، به عنوان گزینه ای استراتژیک، وجود داشته است. اما باید در نظر داشت که حتی اگر دارای موافقتنامه ای کلی با کشورهایی چون روسیه، قزاقستان و اوکراین باشیم؛ امکان کار با ساختار تجاری کشورهای مذکور، برای ما وجود ندارد.

وی اضافه نمود: چرا که مسائل تجاری و بانکی کشورهای مذکور به شدت با ایده آل های ما متفاوت است. از سوی دیگر ما صادرات بزرگ و قابل توجهی به مقصد کشورهای مورد نظر نداریم که بتوانیم در مقابل آن، چندین میلیارد دلار نهاده دامی وارد نماییم. از سوی دیگر علاوه بر بنادر ایرانی خزر، بنادر روس ها چون آستاراخان نیز، امکان پشتیبانی لجستیک فرآیند صادراتی، با این عظمت را به مقصد ایران، دارا نیستند.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی، با اشاره به احتمال افزایش سطح روابط تجاری ایران با منطقه اوراسیا در آینده ای نزدیک، بیان داشت: بحث تعامل موثر با اوراسیا برای ایران، حائز اهمیت بالایی است. چرا که بخش اوراسیا بسیار بکر بوده و در صورت برنامه ریزی صحیح، فرصت های بی نظیری را برای تجار ایرانی به وجود خواهد آورد. در آینده و از نگاه امنیت غذایی این نکته مهم است که در ازای افزایش صادرات به اوراسیا، درصدد تامین بخشی از نیاز نهاده های دامی ایران، از این منطقه باشیم. البته نباید توقعات را بیش از حد بالا برد. چرا که همچنان با محدودیت های تناژی و لجستیکی مواجه خواهیم بود.

وی افزود: البته ما با فحایع مدیریتی در کشورمان مواجه هستیم. به عنوان مثال، ما به عنوان کشوری کم آب، در حال صادرات محصولات آب بری چون هندوانه و سیب زمینی به اوراسیا هستیم که در نوع خود، موجب حیرت همگان است. دوستان مدعی امکان واردات نهاده از اوراسیا در شرایط فعلی، ابتدا باید پاسخ بدهند که کشور کم آب ایران، چه تناژ عظیمی از محصولات آب بر را باید به اوراسیا صادر نماید تا امکان دریافت تناژ بالای نهاده را در ازای آن داشته باشد.

وی در ادامه اضافه داشت: اما در کنار موارد و مسائلی که ذکر شد؛ معتقدم که ظرفیت های خوبی در منطقه اوراسیا برای ایران وجود دارد. بنابراین باید صاحب نظران و تجار در کارگروه های تخصصی، در این زمینه بحث و هماهنگی های لازم را انجام دهند تا ایران از این فرصت طلایی، بهره لازم را ببرد. البته قطعا باید دولت محترم به این قضیه تن دهد که فرآیند تعاملات تجاری با اوراسیا، تحت راهبری بخش خصوصی باشد.

 سید حامد واحدی در پایان تاکید نمود: وظیفه اصلی دولت، پشتیبانی از بخش خصوصی است. دولت باید شرایط کار را برای بخش خصوصی واقعی در اوراسیا محیا نماید. وظیفه دولت و خصولتی ها رقابت با بخش خصوصی نیست. مشکل کشور ما این است که دولت های ایران، بخش خصوصی را از خود ندانسته و به دنبال رقابت با آن هستند. هشدار می دهم که اگر در اوراسیا نیز هچون تجریبات گذشته، دولت و خصولتی ها به دنبال کنار زدن بخش خصوصی باشند؛ ما فرصت های فراوانی را از دست خواهیم داد.

پایان/